FAQ
Groene stroom
Wat is groene stroom volgens Greenpeace?
Groene stroom is elektriciteit die geproduceerd wordt op basis van hernieuwbare energiebronnen, zo luidt de klassieke definitie. Dit sluit de productie van elektriciteit op basis van fossiele brandstoffen en kernenergie uit. Om echt groen te zijn, moet hernieuwbare energie echter ook duurzaam gebruikt worden. Een voorbeeld: bomen die gebruikt worden voor de productie van houtpellets kunnen opnieuw aangeplant worden, maar dat maakt het gebruik ervan nog niet duurzaam (zie hierover meer verder in deze FAQ).
Ik heb een contract voor groene stroom afgesloten. Is de elektriciteit uit mijn stopcontact dan groen?
De elektriciteit die uit het stopcontact komt is voor iedereen dezelfde, ongeacht het contract of de leverancier. Alle producenten plaatsen hun elektriciteit namelijk op hetzelfde net.
Mijn leverancier biedt een contract “100% groene stroom” aan. Hoe zeker ben ik dat dit ook echt hernieuwbare energie is?
Het kan als een cliché klinken, maar de vlag dekt ook hier niet altijd de lading. Dankzij garanties van oorsprong (GOs) kan een leverancier immers op goedkope manier nucleaire of fossiele elektriciteit ‘groenwassen’ en aanbieden als 100% groene stroom, zonder dat dit ook maar één extra zonnepaneel of windmolen oplevert. Deze GOs tellen daarom maar voor 10% van de totale score van een leverancier in ons klassement. Voor een beter zicht op de herkomst en duurzaamheid van jouw elektriciteit kun je er het profiel van je leverancier op naslaan. Onder ‘geleverde stroom’ vind je terug hoeveel echt groene stroom je leverancier zelf produceert of aankoopt, zonder gebruik van misleidende GOs.
Is elektriciteit van leveranciers met een hoge score duurder?
Neen, dat is een mythe. Ook de leveranciers met de beste score bieden vaak scherpe prijzen. Een vergelijking van de prijzen biedt natuurlijk een momentopname, waarbij tijdelijke promoties of speciale tarieven een ander resultaat kunnen geven – net zoals de prijs van je huidige contract mee bepaalt of je goedkoper af bent bij een leverancier met een betere score. Sinds de liberalisering van de elektriciteitsmarkt in 2003, zijn groene leveranciers echter niet duurder dan andere. Via de prijsvergelijker van de VREG of CWaPE kan je gemakkelijk en objectief de actuele prijzen vergelijken.
Hoe kunnen we de ontwikkeling van groene stroom versnellen?
Na de klimaattop in Parijs wordt steeds duidelijker dat we de omschakeling naar hernieuwbare energie nog moeten versnellen. De belangrijkste steun hiervoor moet van de overheid komen. Hernieuwbare bronnen zoals wind en zon zijn intussen zo sterk in prijs gedaald, dat ze zeer competitief zijn met fossiele energiebronnen.De consument speelt natuurlijk ook een rol, door te kiezen voor echt groene stroom. Het huidige systeem met garanties van oorsprong (GOs) biedt echter onvoldoende informatie om deze keuze te maken, waardoor de verbruiker zijn ondersteunende rol niet kan spelen. Met dit klassement wil Greenpeace tonen welke bedrijven hernieuwbare energie produceren en welke daar ook actief in investeren. Ook dat laatste is enorm belangrijk voor onze energietoekomst.
Ik heb een ‘100% groen’-contract afgesloten bij een leverancier die slecht scoort in jullie klassement. Moet ik van leverancier veranderen?
Belangrijker dan de naam van het contract, is wat een leverancier met het geld van je maandelijkse factuur doet. Een echt groene leverancier (met meer dan 15/20) investeert hiervan een (zeer) groot deel in bijkomende hernieuwbare capaciteit. Een contract voor groene stroom bij een dergelijke leverancier is dus goed voor het klimaat. Scoort je leverancier daarentegen minder dan 10/20, dan kun je beter veranderen, ongeacht de naam van je contract.
Waarom maken jullie niet ook een klassement voor gasleveranciers? Is er dan niet zoiets als groen gas?
In tegenstelling tot elektriciteit, is de productie van gas veel eenvormiger. Een uitzondering is schaliegas, dat onder meer door de grotere uitstoot van methaan een veel zwaardere klimaatimpact heeft. Een klassement opmaken voor gas is dus niet heel erg nuttig. Tegenwoordig duiken wel steeds vaker termen op als “klimaatneutraal” of “gecompenseerd” gas . Dit klinkt goed, maar in feite gaat het steeds om fossiel gas. Echt groen gas, op basis van vergisting van organische afvalstromen, bestaat wel maar wordt niet aan aan particuliere klanten aangeboden. Meer info kan je lezen in onze blog. Sinds 2021 staan ook 10% van de punten op ‘groene verwarming’. Een leverancier die fossiel gas levert, maar geen stappen onderneemt richting groene verwarming zal een slechte score krijgen. Zoek je dus ook een leverancier die gas levert, dan kan je er best eentje nemen die goed scoort op het onderdeel ‘groene verwarming’. Het is trouwens niet nodig om dezelfde leverancier te hebben voor gas en elektriciteit. Zo kun je dus overstappen op een groenere stroomleverancier, ook als die geen gas levert.
Meer info kan je lezen in onze blog. Sinds 2021 staan ook 10% van de punten op “groene verwarming. Een leverancier die fossiel gas levert, maar geen stappen onderneemt richting groene verwarming zal een slechte score krijgen. Zoek je dus ook een leverancier die gas levert, dan kan je er best eentje nemen die goed scoort op het onderdeel ‘groene verwarming’. Het is trouwens niet nodig om dezelfde leverancier te hebben voor gas en elektriciteit. Zo kun je dus overstappen op een groenere stroomleverancier ook als die geen gas levert.
Waarom krijgt biomassa zo’n lage duurzaamheidsscore?
Biomassa is een enorm diverse energiebron, gaande van rioolslib over landbouwafval tot houtpellets uit gezonde bomen. Ook de herkomst van de biomassa (en de impact op de lokale biodiversiteit) en de installatie waarin die verbrand wordt (denk maar aan efficiëntie, of uitstoot van schadelijke stoffen) is van groot belang. Tot slot moet ook worden nagegaan of de grondstof voor de biomassa niet op een betere manier had kunnen worden gebruikt (bijvoorbeeld meubelen in plaats van houtpellets in het geval van bomen). De onzekerheid die er vaak is over de bronnen van de biomassa, leidt ertoe dat deze energiebron minder hoog scoort dan bijvoorbeeld zonne- of windenergie.
In dit klassement maken wij onder meer onderscheid tussen kleine centrales met lokale bevoorrading van bijvoorbeeld (hout)afval en warmterecuperatie, die een vrij hoge score krijgen; en grote centrales met aanvoer van gezond hout van buiten Europa die enkel elektriciteit produceren, en die een lage score krijgen. Door het overzeese transport van houtpellets en de decennia die het duurt vooraleer de bij verbranding uitgestoten CO2 weer wordt opgenomen door nieuwe bomen, komt de klimaatlast van dergelijke grote centrales zelfs in de buurt van een steenkoolcentrale.
Andere centrales gebruiken zeer kwalitatieve feedstock, of maken gebruik van methaan dat vrijkomt bij de vergisting van organisch afval. Aangezien dit methaan een veel hoger broeikaseffect op korte termijn heeft dan CO2, beschouwen we deze technologie als positief voor het klimaat en geven we ze een hoge score.
Voor meer informatie over het gebruik van biomassa voor de productie van elektriciteit kun je ons rapport ‘Grenzen aan biomassa in België’ lezen.
Waarom is kernenergie geen groene stroom?
Er zijn tal van redenen waarom kernenergie geen groene stroom is, zoals de giftige milieuvervuiling in de landen waar uranium ontgonnen wordt, of het eeuwigdurende afvalprobleem waarvoor nog steeds geen oplossing bestaat.
Voor Greenpeace is een snelle transitie naar 100% hernieuwbare energie essentieel en net daar knelt het schoentje. Kernenergie zet een forse rem op de omschakeling naar een echt duurzaam energiesysteem. Waarom kernenergie geen plaats heeft in de strijd tegen klimaatopwarming staat uitgebreid beschreven in onze methodologie.
Is een toekomst met 100% hernieuwbare energie mogelijk in België?
In de studie Our Energy Future tekenden we een Belgisch energiescenario met 54% groene stroom in 2030 uit, in lijn voor 100% hernieuwbaar tegen 2050. In het najaar van 2020 maakten we deze denkoefening opnieuw, waarbij de lat nog een stuk hoger kwam te liggen. Onze bevindingen kan je lezen in deze blog. Een volledig duurzame energievoorziening is dus nog niet voor morgen, maar we moeten wel vandaag al beginnen. Naast inspanningen op het vlak van energie-efficiëntie zijn er stevige investeringen in de ontwikkeling van hernieuwbare energie nodig. Door te kiezen voor een leverancier die volop investeert in extra hernieuwbare capaciteit, kun jij hier ook aan bijdragen. Wanneer we onze eigen productiecapaciteit ook nog eens verbinden met bijvoorbeeld zonnepanelen in Spanje en windmolens in Denemarken, kan dit Europees energienet productiedalingen in de ene regio opvangen met overschotten elders op het continent. Zo blijft ook zonder kern- of fossiele energie het licht overal branden.
Wat is het probleem gelinkt aan garanties van oorsprong?
Een garantie van oorsprong is een document dat bewijst dat een producent werkelijk groene elektriciteit heeft opgewekt. Maar, het document kan, volledig los van de opgewekte elektriciteit, door de producent doorverkocht worden aan een energieleverancier die het bijvoorbeeld kan gebruiken om energie opgewekt uit nucleaire of fossiele bronnen “groen te wassen”.
Veranderen van leverancier
Hoe kan ik veranderen van leverancier?
Veranderen van leverancier neemt slechts een paar minuten in beslag en is heel erg eenvoudig. Volg gewoon deze stappen:Stap 1: ontdek de score van je leverancier. Minder dan 15/20? Ga naar stap 2! Als je leverancier meer dan 15/20 heeft gescoord, heb je de juiste keuze gemaakt, proficiat!
Stap 2: Vergelijk de actuele prijzen op de prijsvergelijker van de VREG of CWaPE.
Stap 3: Het moment is aangebroken om naar een groene leverancier over te schakelen! Het is zeer eenvoudig, zonder kosten en je kunt op elk moment switchen zonder onderbreking van elektriciteit. Je nieuwe leverancier zorgt voor alle administratieve taken in jouw plaats.
Ik wil veranderen naar een groenere leverancier maar ik kan dat niet doen op de website van Greenpeace?
Neen, dat is helaas niet meer mogelijk. We verwijzen je door naar de pagina van de leverancier waar je gemakkelijk kan overstappen en de nodige informatie kan terugvinden.
Ik vind mijn eigen leverancier / voorkeursleverancier niet terug in de ranking op jullie website. Worden niet alle leveranciers opgenomen in de ranking?
Stroomleveranciers zijn er in alle maten en soorten, van een kleine lokale coöperatieve met enkele windmolens, over een zogenaamde trader die enkel stroom in- en verkoopt, tot de historische mastodonten met nucleaire en fossiele centrales. Om opgenomen te worden in het Greenpeace klassement van energieleveranciers, moet een leverancier echter aan een aantal criteria voldoen. Zo moet hij beschikken over een leveranciersvergunning en minstens stroom leveren aan huishoudelijke klanten. Om een eerlijke vergelijking te kunnen maken, moet de leverancier ook minstens sinds 1 januari 2020 actief zijn op de Belgische markt. Tot slot moet een leverancier ook actief zijn in minstens één volledige regio in België (Vlaanderen, Brussel of Wallonië).
Mag ik veranderen van leverancier wanneer ik wil? Is er een vervaldatum gekoppeld aan mijn contract?
Sinds 2012 mag je op elk moment veranderen van leverancier zonder opzeggingskosten! Je moet enkel de opzegtermijn respecteren die vermeldt staat op je contract en in de meeste gevallen een maand duurt.
Is er een risico dat ik, tijdens het veranderen van leverancier, voor een korte periode zonder elektriciteit zou zitten?
Maak je geen zorgen, je bent te allen tijde aangesloten op het elektriciteitsnetwerk. Deze wordt ononderbroken voorzien van stroom ongeacht de leverancier waarbij je aangesloten bent. Je zult trouwens door je oude leverancier geleverd worden totdat je dossier in handen wordt genomen door je nieuwe leverancier.
Mag ik een verschillende leverancier hebben voor gas en elektriciteit?
Inderdaad, je mag een verschillende leverancier kiezen voor je elektriciteit en gas. Zo kan je toch kiezen voor de groenste elektriciteitsleverancier in je regio en voor een andere voor je gas als de eerste geen gas zou leveren.
Moet ik zelf mijn contract bij mijn oude leverancier opzeggen?
Nee, je nieuwe leverancier neemt alle administratieve taken op zich.
Hangt de kwaliteit van elektriciteit af van de leverancier waar ik voor kies?
Nee, ongeacht de leverancier waar je voor kiest, wordt de kwaliteit van je elektriciteit en/of gas verzekerd door je distributiesysteembeheerder.
Waarom staan June en Brusol niet in jullie klassement?
June wordt niet opgenomen in ons klassement omdat het geen energieleverancier is. June helpt klanten automatisch over te stappen naar de tijdelijk goedkoopste energieleverancier op de markt. Of deze energieleverancier ook echt groene energie levert en bijdraagt aan de energietransitie kan je best controleren in ons klassement.
Brusol levert elektriciteit in Brussel, maar enkel aan de klanten die ook zonnepanelen hebben laten installeren door het bedrijf. Omdat dit over een relatief kleine groep gaat en het niet voor iedereen mogelijk is om op dit voorstel in te gaan, hebben we besloten Brusol niet mee op te nemen in ons klassement.
I
Brusol levert elektriciteit in Brussel, maar enkel aan de klanten die ook zonnepanelen hebben laten installeren door het bedrijf. Omdat dit over een relatief kleine groep gaat en het niet voor iedereen mogelijk is om op dit voorstel in te gaan hebben we besloten Brusol niet mee op te nemen in ons klassement.